Nadmiar kilogramów niesie ze sobą lawinę chorób towarzyszących. Aż 68 proc. ludzi otyłych choruje na nadciśnienie, co w konsekwencji prowadzi do różnych chorób krążenia. Co czwarta Otyłych panienka sprawdzania jej tłuszczów Sprawdzenie ciśnienia krwi obese pacjenta lekarz Gruby facet i kobieta działa Nadwagą mężczyzna na zewnątrz praca Nadwagą biznesmen rozmowy na smartfonie podczas jedzenia fast food w biurze Otyły człowiek czuje się uczucie ciężkości i bóle żołądka, wzdęcia brzucha, niestrawność Podczas gdy w 1975 r. ogólna liczba ludzi otyłych wynosiła 105 mln., dwa lata temu było ich już aż 641 mln, z czego 375 mln to kobiety. Naukowcy przez 39 lat zbadali 20 mln kobiet i mężczyzn w 186 krajach. Otyłość lubimy zrzucać na barki choroby, jednak wg danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) jedynie od 3 do 5 proc. ludzi otyłych cierpi w wyniku choroby genetycznej. Z danych WHO wynika również, że jest obecnie ok. 25 chorób genetycznych, które powodują skrajną otyłość (taką, w której wskaźnik BMI wynosi ponad 40). Ponad 4,5 miliona ludzi na świecie umiera przedwcześnie z powodu otyłości - wynika z raportu opublikowanego przez Our World in Data. Krajem, w którym ten problem jest największy, jest Od 2004 roku Trust for America Health (TFAH) bada statystycznie poziom otyłości w różnych stanach USA. Organizacja zajmuje się między innymi nadzorowaniem postępów w osiąganiu nałożonego sobie przez rząd celu osiągnięcia odsetku 15% ludzi otyłych w USA do 2010 roku ( a więc powrotu do lat ‘80). bB5fU. Otyłość to przewlekła choroba, która wiąże się z nadmiernym rozrostem tkanki tłuszczowej i zwiększeniem masy ciała ponad zalecane normy. Problem dotyczy niemal wszystkich krajów rozwiniętych i szybko rozwijających się, dlatego otyłość jest określana jako choroba cywilizacyjna. Istnieje wiele metod leczenia otyłości, które dobierane są do pacjenta ze względu na ogólny stan jego zdrowia oraz poziom zaawansowania to jest otyłość?Światowa Organizacja Zdrowia (World Health Organization - WHO) od lat alarmuje, że otyłość to problem społeczny, a w ciągu ostatnich 4 ostatnich dekad populacja osób otyłych zwiększyła się prawie trzykrotnie. Pomimo kolejnych projektów edukacyjnych, których celem jest propagowanie zdrowego trybu życia i świadomego żywienia, wciąż przybywa ludzi borykających się z nadwagą i otyłością oraz ich konsekwencjami zdrowotnymi. Problem dotyczy wszystkich grup społecznych i wiekowych – również dzieci. Statystyki są jasne – corocznie zwiększa się liczba otyłych osób, w tym ludzi z otyłością olbrzymią, utrudniającą normalne z definicją otyłości, jest to choroba przewlekła, charakteryzująca się nadmiernym nagromadzeniem tkanki tłuszczowej w organizmie człowieka (u mężczyzn powyżej 25%, a u kobiet powyżej 30% masy ciała). Może być to spowodowane hipertrofią (przerostem) i / lub hiperplazją (rozrostem) adipocytów, czyli podstawowych komórek tkanki Szczególnie niepokojące jest coraz częstsze pojawianie się otyłości u dzieci, ponieważ przekłada się to na znacznie większe ryzyko wystąpienia otyłości i chorób z nią związanych w dorosłym życiu. U otyłych kilkulatków ryzyko otyłości w przyszłości wynosi około 25% - u nastolatków sięga ono nawet 75%. Nadwaga i otyłość znacząco wpływa nie tylko na wygląd, ale również na psychikę człowieka. Osoby otyłe często borykają się z zaniżoną samoocena, depresją czy stanami lękowymi. Nie bez znaczenia jest także wpływ przerostu tkanki tłuszczowej na zdrowie. Otyłość kliniczna znacznie zwiększa ryzyko zachorowania na wiele groźnych chorób, w tym cukrzycęmiażdżycęchorobę zwyrodnieniową stawówmarskość wątrobyWarto zaznaczyć, że sformułowanie otyłość kliniczna nie oznacza konkretnego typu choroby, lecz jest używane do określenia otyłości rozpoznanej klinicznie, czyli zdiagnozowanej przez lekarza. Kod otyłości w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10 to otyłościNajprostszym i najczęściej używanym wskaźnikiem klinicznym stosowanym do oceny stopnia nadwagi oraz otyłości jest wskaźnik masy ciała - BMI (Body Mass Index). Wyliczany jest on ze wzoru podanego poniżej:Wzór na obliczenie wskaźnika masy ciała: BMI = masa ciała (kg) / wzrost (m)² [kg/m²] Zgodnie z klasyfikacją Światowej Organizacji Zdrowia, otyłość u osób dorosłych rozpoznajemy przy wartości wskaźnika BMI ≥ 30,0 kg/m2 . Pełna klasyfikacja otyłości według WHO przedstawia się następująco:BMI poniżej wartości 18,5 kg/m2 to niedowaga,BMI mieszczące się w zakresie 18,5-24,9 kg/m2 oznacza normę,BMI mieszczące się w zakresie 25,0-29,9 kg/m2 oznacza nadwagę,BMI mieszczące się w zakresie 30,0-34,9 kg/m2 oznacza otyłość 1 stopnia,BMI mieszczące się w zakresie 35,0-39,9 kg/m2 oznacza otyłość 2 stopnia,BMI równe lub przekraczające 40,0 kg/m2 oznacza otyłość 3 stopnia, nazywaną także otyłością się jednak sytuacje, kiedy ten wskaźnik bywa zawodny. Dzieje się tak w przypadku osób uprawiających sport i intensywnie ćwiczących na siłowni, u których wskaźnik BMI często przekracza 25 kg/m2 , jednak wynika to ze zwiększonej masy mięśniowej. Między innymi dlatego do diagnostyki otyłości wykorzystywane są jeszcze inne wskaźniki oraz specjalne urządzenia, dokonujące pomiaru składu ciała (ilości tkanki tłuszczowej i mięśniowej w organizmie). Przykładem innego wskaźnika, używanego w praktyce lekarskiej przy rozpoznawaniu otyłości, jest wskaźnik WHR (Waist-Hip Ratio), mierzący tak zwaną otyłość centralną, czyli nadmierne nagromadzenie tkanki tłuszczowej w okolicy brzusznej. By prawidłowo określić wskaźnik WHR, należy dokonać pomiarów w najwęższym miejscu talii i najszerszym miejscu bioder. Następnie dzielimy wartość obwodu talii przez wartość obwodu bioder. Prawidłowy wynik tego dzielenia nie powinien przekroczyć wartości 0,8 u kobiet i 0,9 u = obwód talii (cm)/obwód bioder (cm)W zależności od rozmieszczenia tkanki tłuszczowej w organizmie można rozróżnić dwa rodzaje otyłości:typ androidalny, nazywany inaczej otyłością brzuszną lub tzw. typem „jabłkowym” - tkanka tłuszczowa rozmieszczona jest przede wszystkim w lokalizacji brzusznej, charakterystyczny dla płci męskiej. Ten typ otyłości wiąże się ze znacznym ryzykiem towarzyszących mu zaburzeń metabolicznych (cukrzyca typu 2), nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej serca i innych chorób układu krążenia;typ gynoidalny, inaczej nazywany pośladkowo-udowym lub „gruszkowym” - charakterystyczny dla płci żeńskiej, u której tkanka tłuszczowa zazwyczaj lokalizuje się na biodrach, pośladkach i typy otyłości różnią się pod względem konsekwencji metabolicznych, bowiem typ androidalny jest obciążony dużo większym ryzykiem rozwoju poważnych chorób metabolicznych związanych z otyłością, co nie znaczy, że w przypadku typu gynoidalnego takie powikłania nie występują. Warto wiedzieć, że skłonność do odkładania tkanki tłuszczowej w okolicy brzusznej jest silnie zdeterminowana genetycznie i pojawia się najczęściej w wieku dojrzałym. Otyłość w PolsceZ danych Światowej Organizacji Zdrowia wynika, że z powodu nadwagi i otyłości cierpi blisko 2 mld ludzi na świecie, a co roku zbyt wysoka masa ciała przyczynia się do prawie 3 mln na tym tle również nie wypada zbyt dobrze. Z raportu MultiSport Index 2019 wynika, że co drugi dorosły Polak ma nadwagę lub jest otyły. Co ciekawe, badanie wykazało, że jedynie 39% osób, które wzięły w nim udział, dostrzega ten problem we własnym otoczeniu. Oznacza to, że wielu ludzi nie utożsamia nadmiernej masy ciała z zagrożeniem dla zdrowia i nie potrafi właściwie rozpoznać nadwagi i aż tak wielu Polaków boryka się z nadprogramowymi kilogramami? Jedną z przyczyn z pewnością jest zbyt niska aktywność fizyczna połączona z siedzącym trybem życia. Ze wspomnianego wyżej badania wynika, że prawie 36% z nas nie praktykuje regularnej aktywności fizycznej, nawet spacerów! Prezentowane statystyki są zatrważające, zwłaszcza że gdyby co druga osoba w Polsce zaczęła ćwiczyć, liczba osób z nadwagą oraz otyłością z pewnością uległaby jest bardzo istotną częścią profilaktyki otyłości. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca poświęcać na umiarkowany wysiłek fizyczny co najmniej 2,5 godziny tygodniowo - 20 minut dziennie lub 30 minut przez pięć dni w tygodniu. Nie muszą być to od razu ciężkie treningi. Na początek wystarczy szybki marsz lub jakakolwiek aktywność, która spowoduje przyspieszenie a otyłośćMimo iż pojęcia “nadwaga” i “otyłość” odnoszą się do nadmiernego zwiększenia masy ciała, nie są one ze sobą to stan, w którym BMI wynosi między 25 a 29,9. Dla osoby z takim wskaźnikiem masy ciała powinien być to moment zmiany trybu życia i nawyków żywieniowych. W innym wypadku będzie to wstęp do otyłości. Otyłość kliniczna to już choroba, którą należy a ciążaOtyłość jest jednym z czynników ryzyka dla prawidłowego rozwoju ciąży. Właśnie dlatego otyłe kobiety, które planują urodzenie dziecka, powinny przed zajściem w ciążę osiągnąć BMI przynajmniej poniżej Ciąża u kobiet otyłych jest ciążą wysokiego ryzyka, ponieważ występuje wówczas większego ryzyko wystąpienia wielu powikłań. Jakich? Po pierwsze, u otyłych kobiet w kanale rodnym znajduje się więcej tkanki tłuszczowej, co może doprowadzić do zakłócenia porodu naturalnego i stanowić dla niego przeszkodę. Właśnie dlatego u takich pacjentek często przeprowadza się cesarskie cięcia. Po drugie, u kobiet otyłych zapis KTG prowadzony w trakcie porodu może być utrudniony. Po trzecie, dzieci otyłych kobiet często ważą więcej niż 4500 g, a to może przyczynić się do znaczącego przedłużenia lub braku postępu porodu. Warto pamiętać, że razem z otyłością często występują choroby współistniejące. Część z nich może również negatywnie przyczyniać się do samopoczucia w okresie ciąży lub przebiegu otyłość u ciężarnej kobiety jest wyzwaniem nie tylko dla niej, ale również lekarza prowadzącego ciążę, specjalistów przeprowadzających badania diagnostyczne oraz otyłość pierwszego stopnia sama w sobie nie zmniejsza szans na naturalne poczęcie, w kolejnych stadiach zaawansowania obniża płodność. Otyła ciężarna kobieta powinna być pod opieką dietetyka i stosować zaleconą przez niego dietę. Choć w przypadku pań o prawidłowej wadze ciąża nie jest najlepszym momentem na odchudzanie, u kobiet ciężarnych zmiana nawyków żywieniowych może przynieść jedynie otyłościCałkowita patogeneza oraz mechanizmy rozwoju nadwagi i otyłości nie zostały jeszcze do końca odkryte. Początkowo otyłość kojarzono wyłącznie z nadmiernym spożywaniem kalorii, znacznie przekraczającym zapotrzebowanie danej osoby na energię. Jednak badania przeprowadzone w ostatnich 20 latach wskazują także na inne czynniki sprzyjające nadmiernej wadze. Należą do nich genetyczneczynniki środowiskoweogólny stan gospodarki hormonalnej organizmuNie bez znaczenia są także czynniki środowiskowe. Dzisiejsze czasy i związania z nimi powszechność poruszania się wszędzie przy pomocy mechanicznych środków transportu oraz znaczna mechanizacja pracy przyczyniają się do dużego spadku aktywności fizycznej współczesnej społeczności. Również szeroko dostępne i promowane fast foody, szybkie tempo życia i brak czasu na odpoczynek czy przygotowanie pełnowartościowego posiłku, generują nieprawidłowe wzorce pamiętać: Otyłość u jednego z rodziców zwiększa ryzyko wystąpienia otyłości w wieku dorosłym 5-krotnie, zaś w przypadku otyłości u obojga rodziców ryzyko jeszcze bardziej wzrasta, i to aż 13-krotnie. W przypadku otyłości u dzieci bardzo duży wpływ na ich nawyki mają rodzice, a na to jakie nawyki oni sami zachowują ma wpływ wykształcenie, a co za tym idzie wiedza na temat tego co jak i kiedy powinni dostarczyć organizmowi, a także sytuacja zawodowa i stan materialny tycia coraz częściej należy upatrywać także w zaburzeniach hormonalnych. Przybieranie na wadze bez wprowadzenia zmian w odżywianiu czy ilości ruchu jest jednym z objawów niedoczynności tarczycy czy choroby widać, patogeneza otyłości nie zawsze jest jednoznaczna i składa się na nią wiele współistniejących czynników. Dlatego też terapia otyłości powinna zawsze rozpocząć się od rozpoznania przyczyn wystąpienia leczenia otyłościWalka z otyłością to często długa i niełatwa droga. Kolejne bezskuteczne próby pozbycia się nadmiaru tkanki tłuszczowej nie powinny prowadzić do rezygnacji z podjętych starań, lecz konsultacji ze specjalistą, czyli lekarzem zależności od stopnia zaawansowania choroby oraz ogólnego stanu pacjenta, specjalista może zaproponować różne metody chirurgicznego leczenia otyłości, zabiegi laparoskopowe, balonikowanie żołądka lub leki na 1 stopnia bardzo rzadko wymaga interwencji chirurgicznej. Pacjenci z BMI w granicach 30-34,9 zwykle rozpoczynają proces leczenia od wprowadzenia odpowiedniej diety oraz aktywności fizycznej. Jeśli nie daje to oczekiwanych efektów, wówczas wprowadza się farmakoterapię. W tym miejscu warto wspomnieć, że dieta dla otyłych powinna zostać skomponowana po konsultacji z dietetykiem, który będzie w stanie najlepiej dobrać ją do potrzeb cierpiący z powodu otyłości 2 stopnia zwykle od razu zaczynają być leczeni środkami farmakologicznymi. W zależności od tego, czy otyłości towarzyszą inne choroby bądź zaburzenia hormonalne, w terapii stosuje się różne grupy leków:zmniejszające apetytpobudzające termogenezęhamujące wchłanianiehormonalnezmniejszające insulinoopornośćJeśli połączenie farmakoterapii, odpowiedniej diety oraz ruchu nie przynosi satysfakcjonujących rezultatów, pacjentom proponuje się leczenie otyłości balonem żołądkowym lub metody z otyłością 3 stopnia, lekarze od razu kierują na zabieg. Do najpopularniejszych sposobów leczenia otyłości zaliczamy: rękawową resekcję żołądka laparoskopowo, którą zaliczamy do grupy metod laparoskopowych, uważanych za techniki pierwszego wyboru w całej chirurgii bariatrycznej;metody chirurgiczne, spośród których wyróżniamy rękawową resekcję żołądka, założenie regulowanej opaski żołądkowej czy plikację żołądka;leczenie otyłości balonem żołądkowym, które zyskuje na popularności ze względu na niską inwazyjność zabiegu oraz szybki powrót pacjenta do codziennych obowiązkówPozostałe techniki zabiegoweWśród pacjentów szczególną popularnością cieszą się laparoskopowe metody leczenia otyłości. Są one znacznie mniej inwazyjne od tradycyjnych operacji, dzięki czemu skracają czas rekonwalescencji i są obarczone mniejszym ryzykiem wystąpienia powikłań. Na liście zabiegów przeprowadzanych z użyciem laparoskopu znajdują się regulowanej opaski żołądkowejDzięki opasce w ciągu 2 lat można zrzucić nawet do 60% nadprogramowej wagi. Opaska jest wyposażona w balonik zaciskający się pod wpływem napełniania specjalnym płynem. W zależności od stopnia jego wypełnienia, a co za tym idzie - zaciśnięcia opaski - pacjent może jeść mniej lub więcej, tym samym regulując spadek masy ciała. Zabieg ten zaleca się w szczególności osobom z otyłością 2 stopnia lub otyłością 1 stopnia, jeśli chorobie towarzyszą inne dolegliwości takie jak cukrzyca czy zaletą leczenia otyłości z pomocą opaski jest też fakt, że utrata wagi przebiega tu wolniej niż przy innych technikach. Choć mogłoby się wydawać, że jest to wada, w rzeczywistości jest odwrotnie: przy wolniejszej utracie kilogramów organizm ma czas na przystosowanie się do zmian, dzięki czemu ryzyko efektu jo-jo jest mniejsze. Ma to również znaczenie estetyczne: gwałtowna utrata kilogramów nierzadko prowadzi do powstania fałdów luźnej skóry, która nie jest w stanie zmniejszyć swojego rozmiaru tak szybko, jak obkurczają się komórki zespolenie omijające żołądek / by-pass gastryczny By-pass gastryczny, inaczej ominięcie żołądkowo-jelitowe, jest jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów bariatrycznych. Procedura polega na zmniejszeniu żołądka, dzięki czemu niemożliwe jest przyjmowanie dużej ilości pokarmu, oraz ograniczeniu obszaru wchłaniania jelitowego. By-pass gastryczny stosowany jest u osób u których BMI przekracza 40 lub jeśli przy BMI 35-40 stwierdzono u nich zaawansowaną postać innych polega na utworzeniu w części podwpustowej żołądka niewielkiego zbiornika o pojemności 15-20 ml, określanego mianem „małego żołądka”. W dalszej części chirurg zakłada by-pass poprzez zespolenie „małego żołądka” z wydzieloną pętlą jelita cienkiego. Pozwala to wyłączyć pozostałą część żołądka czyli dwunastnicę oraz wstępny odcinek jelita czczego, co w efekcie skraca czas wchłaniania oraz trawienia pokarmów. Operacja trwa zazwyczaj około dwóch godzin, a pacjent może wrócić do domu w ciągu kilku dni od plikacja żołądkaPlikacja żołądka jest zabiegiem mającym na celu zmniejszenie rozmiarów żołądka poprzez zagłębienie dna i krzywizny większej do wnętrza żołądka za pomocą szwów. U pacjentów po zabiegu następuje redukcja pojemności żołądka o około 60-80%, co umożliwia ograniczenie ilości spożywanych pokarmów oraz skuteczne zmniejszenie masy do zabiegu jest najczęściej otyłość olbrzymia, występująca u chorych z BMI przekraczającym 40. Do zabiegu mogą być również zakwalifikowane osoby ze wskaźnikiem masy ciała pomiędzy 35-40, jeżeli otyłość występuje w połączeniu z innymi poważnymi chorobami. Operacja może być również przeprowadzona u pacjentów, u których nie udało się osiągnąć, ani utrzymać odpowiedniej wagi za pomocą innych metod żołądka, w odróżnieniu od innych operacji związanych z resekcją jego części, jest procedurą odwracalną. Poza szwami, unika się tutaj umieszczania ciał obcych w obrębie organizmu pacjenta (jak ma to miejsce np. w opaskowaniu żołądka). Procedura trwa około 40 do 120 minut, po jej wykonaniu pacjent pozostaje w szpitalu przez około dwie zmniejszenie żołądka Overstitch™OverStitch™ to innowacyjna i w pełni odwracalna metoda leczenia otyłości. Polega ona na zmniejszeniu objętości żołądka poprzez endoskopowe założenie na niego szwów. Zabieg jest małoinwazyjny - nie zmienia anatomicznego kształtu żołądka, nie pozostawia blizn oraz nacięć. Procedura umożliwia zmniejszenie żołądka o 60 – 80%.Na koniec warto wspomnieć, że w leczeniu otyłości nierzadko istotną rolę odgrywa także psychoterapia. Spotkania z psychologiem pomagają w pracy nad samokontrolą, konstruktywnym wyrażaniem emocji, asertywnością, samooceną czy radzeniem sobie ze stresem. Przejadanie się może być bowiem skutkiem zaburzeń psychicznych czy destruktywnych grozi brak leczenia? Skutki otyłościOtyłość wiąże się nie tylko ze zmianami w wyglądzie. Choroba zaburza gospodarkę insulinową ustroju i sprzyja powstawaniu cukrzycy poprzez powodowanie insulinooporności. Ponadto, u osób otyłych dochodzi do rozwoju swoistego stanu zapalnego, który ma wpływ na powstawanie insulinooporności oraz miażdżycy. Zgodnie z danymi WHO nadwaga i otyłość odpowiadają za 80% przypadków cukrzycy typu 2, 55% przypadków nadciśnienia oraz 35% choroby niedokrwiennej serca. To jeszcze nie wszystkie możliwe negatywne zdrowotne konsekwencje otyłości. Wiadomo również, iż poza chorobami, mającymi podłoże metaboliczne, otyłość może zwiększać ryzyko rozwoju niektórych nowotworów, a także dny moczanowej, choroby zwyrodnieniowej stawów, zespół bezdechu sennego czy kamicy żółciowej. Jak zatem widać, konsekwencje otyłości są naprawdę osoby często borykają się z zaniżoną samooceną, stanami lękowymi lub epizodami depresji klinicznej. Ponadto, istnieje bardzo silny związek między nadwagą i otyłością, a negatywnym wizerunkiem ciała. Problemem może również być negatywne nastawienie społeczeństwa do osób otyłych, co wynika z braku tolerancji i często prowadzi dyskryminacji w pracy zawodowe czy szkole. Kompleksy u otyłych dzieci często skutkują utrudnionym kontaktem z otoczeniem, słabszym rozwojem komunikacji międzyludzkiej oraz zaburzeniami obrazu własnej osoby. Nie ma żadnych wątpliwości co do tego, iż otyłość należy leczyć - im szybciej pacjent podejmie odpowiednie kroki, tym walka z otyłością będzie krótka i łatwiejsza. Już na etapie nadwagi warto zmodyfikować codzienną dietę - wyeliminować z niej przetworzone produkty, fast foody, smażone potrawy, słodycze i kolorowe, gazowane napoje. Uzupełnienie jadłospisu w zdrowe tłuszcze (ryby, orzechy, awokado), węglowodany złożone (pełnoziarniste pieczywo, kasze), białko (rośliny strączkowe, chude białe mięso, nabiał) oraz świeże warzywa i owoce nie tylko poskutkuje utratą wagi, ale też dostarczy organizmowi cennych witamin i mikroelementów, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania ważne jest wprowadzenie większej aktywności fizycznej, ponieważ wiąże się ona ze zwiększonym wydatkiem energetycznym organizmu, a co za tym idzie - sprzyja utracie nadmiernej oraz utrzymanie optymalnej masy ciała. Jej dalszy korzystny wpływ opiera się między innymi na spadku poziomu tkanki tłuszczowej z jednoczesnym wzrostem masy mięśniowej, poprawie sprawności i obniżeniu stężenia insuliny w surowicy krwi (poprawa tolerancji glukozy), a także na obniżeniu spoczynkowego i wysiłkowego ciśnienia tętniczego, działaniu przeciwzakrzepowym, zmniejszeniu ryzyka zaburzeń rytmu serca oraz na poprawie ogólnego samopoczucia i stanu emocjonalnego ćwiczącego. Podsumowując rolę aktywności fizycznej w profilaktyce otyłości, bardzo duże znaczenie ma fakt, iż systematycznie uprawiana korzystnie wpływa na wydolność fizyczną. Prowadzi to do zmniejszenia zapotrzebowania mięśnia sercowego oraz pozostałych mięśni na tlen. Jak zapobiec otyłości? Eksperci każdemu z nas zalecają formę aktywności fizycznej pod postacią aerobowego wysiłku fizycznego prawie w każdej formie. Za przykład można podać zarówno bieganie, jazdę na rowerze, piesze wędrówki czy jazdę na łyżwach, rolkach i nartach, jak i nordic walking, czy aerobik oraz wszystkie inne formy aktywności, związane z codziennym funkcjonowaniem człowieka, takie jak szybkie chodzenie, wchodzenie i schodzenie po schodach, prace fizyczne w domu i czyli najczęstsze pytania o leczenie otyłości Jaki lekarz leczy otyłość? Dziedziną medycyny zajmującą się diagnozowaniem, określaniem przyczyn oraz leczeniem otyłości (w tym także metodami chirurgicznymi), jest bariatria. Lekarz specjalizujący się w tej dziedzinie nazywany jest natomiast bariatrą. Czy możliwe jest leczenie otyłości na NFZ? Do chirurgicznego leczenia otyłości na NFZ mogą być zakwalifikowane osoby w wieku od 18. do 60. lat, z BMI ≥40 kg/m2 lub z BMI 35–40 kg/m2, u których otyłość współistnieje z chorobami, których przebieg może ulec poprawie po operacji bariatrycznej. Zalicza się do nich przede wszystkim cukrzycę, nadciśnienie tętnicze oraz zaburzenia gospodarki lipidowej. Jak powinna wyglądać dieta po operacji bariatrycznej? Pacjent po przebytym chirurgicznym leczeniu otyłości musi zmienić swoje nawyki żywieniowe, jeżeli do tej pory jeszcze tego nie zrobił. To jeden z kluczowych czynników powodzenia całej procedury. Przez okres pierwszych 4-6 tygodni obowiązuje dieta płynna, a przy jej dobrej tolerancji może być urozmaicona o dietę opartą na pokarmach stałych, ale zmiksowanych. W tym okresie rekomendowane są takie produkty jak zupy (bez zabielania i mięsa), niskotłuszczowe jogurty, galaretki, odtłuszczone mleko oraz soki owocowe i kompoty. Szczegółowy plan dietetyczny powinien być wytworem wspólnej pracy pacjenta, dietetyka i chirurga, a nawyki żywieniowe powinny być zmienione na całe życie. Czy są choroby, które predysponują do wystąpienia otyłości? Na masę ciała człowieka wpływ ma szereg różnych chorób, w tym niedoczynność tarczycy, cukrzyca typu 2, wszelkie schorzenia związane z utratą sprawności lub pełną niesprawnością chorego, a nawet takie, które wymagają czasowego unieruchomienia (np. złamanie nogi). Jak dużo kilogramów można stracić po chirurgicznym leczeniu otyłości? Utrata wagi po zabiegu bariatrycznym jest kwestią indywidualną i zależy od wielu czynników. Do najważniejszych należy trzymanie się zaleceń dietetycznych i dotyczących aktywności fizycznej. Pacjent powinien mieć świadomość, że chirurgia nie będzie cudowną terapią, która bez jego osobistego zaangażowania zapewni skuteczne zrzucenie nadmiaru wagi ciała. Utrata masy ciała zależy również od zastosowanej metody bariatrycznej. Dla przykładu, opasaniu żołądka regulowaną opaską, tygodniowy ubytek masy ciała waha się w granicach 0,5 - 1 kg w pierwszym roku po zabiegu, natomiast przez następne pół roku ta wartość nieco maleje. FilmyPrzedstawiamy poniżej filmy i webinary, na których lek. Maciej Plesiak (chirurg ogólny), lek. Zbigniew Kowalczyk (chirurg ogólny), lek. Zbigniew Kowalczyk (chirurg ogólny), lek. Rafał Mulek (chirurg ogólny), lek. Zbigniew Mazan (chirurg plastyczny), lek. Maciej Plesiak (chirurg ogólny), lek. Zbigniew Kowalczyk (chirurg ogólny) - eksperci tematyki leczenie otyłości, dzielą się swoim doświadczeniem i wiedzą na ten wizytę!Jeśli Ty także borykasz się z problemem otyłości, nie wahaj się dłużej - skontaktuj się z nami. Nasz doradca bezpłatnie przedstawi Ci pełną ofertę leczenia spośród 22 klinik w Polsce wraz ze szczegółowymi cenami. Pomoże również w umówieniu wizyty konsultacyjnej u wybranego specjalisty na dogodny do nas: 22 417 40 52(telefon czynny pon - pt, w godz. 8:00 - 18:00)Źródła: Jarosz M., Kłosiewicz-Latoszek L., "OTYŁOŚĆ - zapobieganie i leczenie", ISBN: 978-83-200-4022-7, Warszawa, 2006 Czepczor-Bernat K., Brytek-Matera A., "Psychologiczne aspekty nadwagi i otyłości", ISBN: 978-83-8085-011-8, Warszawa, 2020 Cefalu et al., "Advances in the Science, Treatment, and Prevention of the Disease of Obesity: Reflections From a Diabetes Care Editors’ Expert Forum" ( I kolejni spełniający warunki do przyznania renty. Paranoja. Jestem negatywnie nastawiona do otyłości. Uważam, że nawet jeżeli wynika z choroby (zmiany hormonalne itd), to i tak nikt nie musi dopuścić do otyłości. Owszem może mieć większe problemy od zdrowego człowieka z utrzymaniem wagi, ale przy odpowiedniej diecie i minimum wysiłku fozycznego do otyłości się nie dopuści, a będzie miał co najwyżej nadwagę. Zatem dla mnie, to zwykłe lenistwo. Być może rzeczywiście bywają osoby, u których otyłość występuje niezależnie od ich starań i chęci, ale są to pojedyńcze przypadki, reszta ma tą chorobę (bo otyłość jest już uznawana za chorobę) na własne życzenie, bo przez własne zaniedbanie. Dieta redukcyjna jest przeznaczona dla ludzi otyłych i z tej diety jest zmniejszenie wagi dozwolone w diecie:1. Pieczywo jasne, czerstwe, sucharek, herbatnik2. Drobne kasze: manna, krakowska, jęczmienna, łamana, ryż3. 2 % mleko słodkie i zsiadłe, mleko w proszku odtłuszczone, ser biały chudy4. Jaja gotowane na miękko, w koszulkach, ścięte na parze, jaja sadzone, omlety5. Mięso chude: wołowina, cielęcina, wieprzowina - w bardzo ograniczonej ilości, kurczaki; ryby chude: dorsz, leszcz, płastuga, sola6. Wędliny chude: szynka, polędwica, kiełbasa chuda szynkowa, parówki z ograniczonej ilości7. Masło, olej sojowy, słonecznikowy, rzepakowy, oliwa wysokogatunkowa margaryna8. Ziemniaki gotowane, tłuczone, puree9. Marchew, kalafior, buraki, dynia, szpinak, kabaczek, zielony groszek, fasolka szparagowa, zielona sałata, cykoria, pomidory10. Owoce dobrze dojrzałe bez pestek, jabłka, truskawki, morele, brzoskwinie, pomarańcze, banany, maliny, porzeczki11. Cukier w bardzo ograniczonych ilościach, miód, dżem12. Łagodne przyprawy: sól, sok z cytryny, koper zielony, kminek, cukier, cynamon, wanilia13. Zupy niskoenergetyczne czyste - barszcz, pomidorowa, zupy jarzynowe, owocowe mało słodkie14. Potrawy mięsne: gotowane, duszone bez uprzedniego obsmażania,pieczone w folii lub pergaminie15. Kompoty, kisiele, musy, galaretki, wszystkie potrawy z małą ilością cukru16. Herbata, kawa zbożowa z mlekiem, kawa naturalna bez cukru, napoje owocowe i warzywneProdukty zabronione:1. Pieczywo razowe żytnie i pszenne, każde pieczywo świeże, grube kasze: pęczak, gryczane, grube makarony2. Przetwory mleczne przekwaszone, sery żółte i topione, ser białytłusty3. Jaja gotowane na twardo i smażone4. Tłuste mięsa: wieprzowina, baranina, gęsi, kaczki, dziczyzna, wędliny tłuste; ryby: węgorz, makrele, łosoś, śledź, sardynka; mięsa peklowane, wędzone, konserwy mięsne i rybne5. Śmietana, smalec, słonina, boczek, łój wołowy i barani, margaryny6. Frytki, wszelkiego rodzaju ziemniaki smażone, placki ziemniaczane, pyzy7. Wszystkie odmiany kapusty, ogórki, rzodkiewki, rzepa, papryka,szczaw, cebula, grzyby8. Wszystkie owoce niedojrzałe, gruszki, śliwki, czereśnie, orzechy9. Groch, fasola, soczewica, bób10. Ostre przyprawy ocet, pieprz, musztarda, papryka, pikle11. Kapuśniak, zupa ogórkowa, grochówka, zupy zaprawione zasmażkami,zagęszczone mąką12. Potrawy mięsne: smażone, duszone, pieczone tradycyjnie13. Torty i ciastka z kremem, pączki, faworki, tłuste ciasta, desery i ciasta z cukrem14. mocne kakao, płynna czekolada, wszystkie napoje słodzone, POSTU: YARO Istnieją liczne związki pomiędzy zaburzeniami nastroju a zwiększeniem masy ciała. Nie bez powodu na przełomie XX i XXI wieku spotkały się dwie plagi, istotnie wpływające na stan zdrowia i umieralność społeczeństwa – depresja oraz otyłość. Fot. Żyjemy coraz szybciej, stale pod presją czasu, konkurencji, w warunkach chronicznego stresu, wykładnikiem szczęścia staje się konsumpcja, efektywność, produktywność, pozycja społeczna. Ciągły pośpiech nie sprzyja kształtowaniu zdrowych nawyków żywieniowych, fast food zastępuje rodzinne obiady przy wspólnym stole, a przelotne, często jedynie „biznesowe” znajomości – bliskość i przyjaźń. Poczucie samotności i nadmiar stresu próbujemy rozładować, opróżniając lodówkę; przyjemności dostarcza tabliczka czekolady czy paczka chipsów pochłonięta przed telewizorem. W pewnym momencie frustracja zmienia się w poczucie beznadziejności, świat traci barwę, mamy wrażenie, że ktoś zgasił światło i, jak pisał Kępiński, „przyszłość zmienia się w czarną ścianę nie do przebicia, a przeszłość – w pasmo ciemnych wydarzeń obciążających (…) poczuciem winy (…) Każda decyzja staje się niesłychanie trudna, najbłahsze sprawy urastają do problemów, których niepodobna rozwiązać”1. To już są klasyczne objawy depresji. Jednym z punktów stycznych pomiędzy zaburzeniami nastroju a otyłością jest więc współczesna cywilizacja, ze swoimi obciążeniami, osamotnieniem człowieka w tłumie, zatraceniem prostych wartości i źródeł szczęścia. Życie wymusza na nas, byśmy byli kreatywni, produktywni, efektywni. Poczucie samotności i nadmiar stresu próbujemy rozładować, opróżniając lodówkę Życie wymusza na nas, byśmy byli kreatywni, produktywni, efektywni. Jesteśmy stale bombardowani wizerunkiem świata z reklam, a wykładnikiem naszej wartości jest to, czy jesteśmy piękni, młodzi, zdrowi i bogaci. W tym kontekście dla wielu osób nadwaga staje się problemem nie tylko zdrowotnym, ale przede wszystkim społecznym. Osoba „gruba” jest przekonana, że ma mniejsze szanse na zatrudnienie i awans zawodowy, że jest mniej atrakcyjna towarzysko i postrzegana jako ktoś gorszy. I rzeczywiście, zwłaszcza wśród nastolatków, otyli bywają wyśmiewani, odtrąceni, samotni. To – na zasadzie błędnego koła – powoduje dalsze „zajadanie stresu” i tycie na złość całemu światu. Odmienną reakcją może być nadmierne, niekontrolowane odchudzane się, grożące jadłowstrętem psychicznym (anorexia nervosa). Wystąpienie objawów depresji stanowi częste powikłanie zasygnalizowanych wyżej problemów. McElroy i zauważają, że zwiększenie masy ciała, nadwaga i otyłość są częstymi powikłaniami terapii zaburzeń nastroju (w tym depresji). Jak też odwrotnie – zaburzenia nastroju często występują u osób leczonych z powodu otyłości oraz związanych z otyłością chorób somatycznych, takich jak cukrzyca typu 2, choroba niedokrwienna serca lub choroby naczyniowe mózgu (zobacz: Cukrzyca typu 2, Choroba wieńcowa). Podłoże tej zależności jednak nie jest jasne. Czynniki odpowiedzialne za współwystępowanie otyłości i depresji Wspomniani autorzy wymieniają trzy grupy czynników odpowiedzialnych za współwystępowanie otyłości i depresji (lub innych zaburzeń nastroju). Pierwszą z nich są przyczyny jatrogenne. Część leków przeciwdepresyjnych powoduje zwiększenie masy ciała (p. niżej), a niektóre leki wykorzystywane w terapii chorób związanych z otyłością mogą wywoływać objawy depresji. Po drugie – wiadomo, że od lat 70. XX wieku częstość występowania otyłości w populacji ogólnej się zwiększa2,3. Równocześnie zaburzenia nastroju są coraz częściej spotykane w młodszych populacjach2,4,5, co łącznie przyczynia się do zwiększenia wskaźników współwystępowania omawianych jednostek nozologicznych. Depresja atypowa Klasyczne objawy zespołu depresyjnego obejmują najczęściej brak apetytu i chudnięcie. Wyodrębniono jednak podtyp depresji – tzw. depresję atypową (zalicza się do niej na przykład depresję sezonową), której towarzyszy zwiększony apetyt, zwłaszcza na węglowodany, a w konsekwencji tycie. W atypowej depresji pojawia się ponadto nadmierna senność, szybkie odczuwanie zmęczenia, nadwrażliwość na odrzucenie w relacjach interpersonalnych. Nastrój jest zwykle umiarkowanie obniżony i – w przeciwieństwie do endogennych zespołów depresyjnych – ulega poprawie pod wpływem pozytywnych bodźców (np. życzliwość ze strony innych). Badania Otyłość u osób z zaburzeniami nastroju Zgodnie z wynikami przeglądu systematycznego autorstwa McElroy i do 2003 roku przeprowadzono 15 badań dotyczących występowania otyłości lub zaburzeń należących do jej spektrum (np. nadwagi lub otyłości brzusznej) u osób z zaburzeniami nastroju. Aby unaocznić skalę tego problemu warto przytoczyć wyniki niektórych badań epidemiologicznych uwzględnionych w tym przeglądzie. W pierwszym z nich Kendler i wsp. poddali analizie 1029 par bliźniaczek. Stwierdzili oni, że w obrębie depresji występującej u kobiet objętych badaniem można wskazać co najmniej trzy etiologicznie niejednorodne zespoły objawów (łagodną depresję typową, depresję atypową i ciężką depresję typową), cechujące się odmiennymi objawami klinicznymi, przebiegiem oraz występowaniem czynników rodzinnych i genetycznych. Opisywane zespoły depresyjne różniły się również pod względem częstości współwystępowania z otyłością. Najwięcej osób otyłych (28,9% o BMI >28,6) stwierdzono w grupie depresji atypowej. W łagodnej depresji typowej odsetek ten wynosił 6,0%, a w ciężkiej depresji typowej – 3,1%2,6. W badaniu obejmującym 644 nastolatków Pine i wsp. analizowali zależności pomiędzy występowaniem dużej depresji (major depressive disorder – MDD) i zaburzeń zachowania w okresie adolescencji a otyłością we wczesnej dorosłości. Zebrane przez nich dane wskazują, że występowanie MDD u kobiet w wieku młodzieńczym koreluje z większymi wartościami BMI w dorosłości, obecność zaś MDD w wieku dorosłym sprzyja współwystępowaniu otyłości niezależnie od płci. Zarazem zaburzenia zachowania były predyktorem rozwoju MDD u młodzieży2,7. Relacja pomiędzy młodzieńczą MDD a zwiększonymi wartościami BMI w wieku dorosłym nie zależy od wieku, płci, używania substancji psychoaktywnych, statusu społecznego, ciąży ani stosowania leków. Ponadto średnie wartości BMI u młodzieży z MDD są większe niż u ich rówieśników bez tego zaburzenia2,8. Zaburzenia nastroju u osób otyłych Wyniki większości badań, w których analizowano odwrotną zależność – występowanie zaburzeń nastroju u osób otyłych – sugerują istnienie wpływu płci i wieku na tę relację. Analiza danych pochodzących od 40 086 osób w wieku ≥18 lat przeprowadzona przez Carpentera i wsp. wykazała, że otyłe kobiety częściej niż kobiety o prawidłowej masie ciała doświadczały epizodu MDD w ciągu roku poprzedzającego włączenie do badania (OR: 1,37; 95% CI: 1,09–1,73), ale otyłość u mężczyzn wiązała się z rzadszym występowaniem takich epizodów (OR: 0,63; 95% CI: 0,60–0,67)2,10. Wyniki badania przeprowadzonego przez Onyike i wsp. na grupie 8410 osób w wieku 15–39 lat prowadzą do podobnego wniosku w odniesieniu do kobiet (OR: 1,82; 95% CI: 1,01–3,3), w przypadku zaś mężczyzn otyłość miałaby nie wiązać się z większą częstością występowania MDD (OR: 1,73; 95% CI: 0,56–5,37)2,11. Z kolei Roberts i wsp. – po przeanalizowaniu danych pochodzących od 1886 osób w wieku ≥50 lat – doszli do wniosku, że większe ryzyko wystąpienia depresji u ludzi otyłych (OR: 1,83; 95% CI: 1,33–2,53) nie zależy od płci2,12-14. Wyniki badań prowadzonych wśród osób kwalifikujących się do specjalistycznej terapii otyłości wskazują, że średnia częstość występowania zaburzeń nastroju w tej grupie chorych wynosi 32%. Należy jednak zauważyć, że większość tych studiów prowadzono bez udziału grupy kontrolnej, co mogło przyczyniać się do zawyżenia wskaźników współchorobowości (problem ten jest znany jako błąd systematyczny Berksona)2. W badaniu przeprowadzonym według bardziej rygorystycznych założeń metodologicznych Britz i wsp. stwierdzili, że spośród 47 nastolatków i młodych dorosłych hospitalizowanych z powodu otyłości olbrzymiej (średnia wartość BMI: 42,4) 20 osób (43%) spełniało kryteria diagnostyczne zaburzeń nastroju, w porównaniu z 8 (17%) spośród 47 osób otyłych (średnia wartość BMI: 29,8) oraz 247 (15%) spośród 1608 zdrowych ochotników. U 11 osób z rozpoznaniem otyłości olbrzymiej rozpoznano depresję, a u 3 – dystymię2,9. Wprawdzie dane dotyczące wpływu depresji na wartość BMI nie są jednolite (por. Hällström i Noppa, 198117), to wyniki większości dużych badań epidemiologicznych wskazują na istnienie takiej zależności. Na podstawie analizy danych pochodzących od 1794 dorosłych w wieku 25–74 lata DiPietro i stwierdzili, że depresja u osób <55 lat wiąże się ze zwiększeniem masy ciała, a po przekroczeniu tej granicy – z jej zmniejszeniem. Wydaje się również, że wyjściowe wartości BMI u osób z depresją mogą mieć znaczenie predykcyjne. Barefoot i podają, że szczupłe osoby z rozpoznaniem zaburzeń depresyjnych wolniej przybierają na wadze niż szczupli ochotnicy z grupy kontrolnej. W przypadku osób otyłych wskazują oni na istnienie odwrotnej zależności. Na podstawie zgromadzonych danych McElroy i wsp. wskazują, że poszczególne rodzaje zaburzeń nastroju cechują się rozmaitymi wzorcami współwystępowania z zaburzeniami masy ciała. Nadwaga lub otyłość najczęściej towarzyszą depresji z cechami atypowymi, depresji młodzieńczej oraz zaburzeniu afektywnemu dwubiegunowemu (zwłaszcza, gdy w jego obrazie klinicznym dominują epizody depresyjne). Z kolei w przypadku depresji typowej lub z cechami melancholicznymi częściej występuje zmniejszenie masy ciała2. Inne problemy medyczne towarzyszące otyłości i zaburzeniom nastroju Zmiany dotyczące łaknienia i przyjmowania pokarmów oraz aktywności fizycznej – to nierzadko spotykane wspólne objawy otyłości i zaburzeń nastroju. Do często występujących elementów obrazu klinicznego epizodów depresyjnych (ale też maniakalnych) zalicza się: jadłowstręt, hipofagię, nadpobudliwość oraz inne czynniki prowadzące do zmniejszenia masy ciała. Jednak w przypadku wspomnianych wyżej atypowych postaci depresji mamy do czynienia ze zwiększeniem łaknienia, nadmiernym objadaniem się, zmniejszeniem aktywności fizycznej, a w konsekwencji – zwiększeniem masy ciała. Zjawiska te są charakterystyczne dla depresji atypowej, depresji z towarzyszącymi objawami somatycznymi (somatic depression), sezonowego zaburzenia afektywnego oraz depresji okołomiesiączkowej (perimenstrual depression). Atypowe postacie depresji cechują się częstszym występowaniem u kobiet, wcześ­niejszym początkiem, dłuższym czasem trwania, tendencją do występowania rodzinnego oraz korzystniejszą reakcją terapeutyczną na stosowanie inhibitorów monoaminooksydazy (IMAO) niż trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych (TLPD)2. Ponieważ atypowe epizody depresyjne występują niemal dwukrotnie częściej w przebiegu zaburzenia afektywnego dwubiegunowego niż MDD,15 coraz częściej uważa się depresję atypową za jeden z elementów spektrum zaburzeń dwubiegunowych16. Należy również wspomnieć o istnieniu wspólnych dla otyłości i zaburzeń nastroju wzorców współwystępowania z innymi problemami medycznymi: zaburzeniami jedzenia oraz pewnymi grupami chorób somatycznych. Do zaburzeń jedzenia często związanych z otyłością i depresją (jak również z hipomanią), należą: bulimia i zespół gwałtownego objadania się (binge eating disorder). Z kolei chorobami ogólno­medycznymi będącymi głównymi przyczynami zgonów u osób z depresją i otyłością są: choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze i cukrzyca typu 2. Wyniki badań epidemiologicznych wskazują, że otyłość, zespół metaboliczny oraz MDD są niezależnymi czynnikami ryzyka rozwoju nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej serca, udaru mózgu i cukrzycy typu 2. Wśród mechanizmów mogących odpowiadać na zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia choroby niedokrwiennej serca u osób z otyłością i depresją wymienia się nieprawidłową dietę, małą aktywność fizyczną, nasilenie agregacji płytek krwi, subkliniczny uogólniony stan zapalny (low-grade systemic inflammation) oraz częste współwystępowanie zespołu metabolicznego2. Biologiczne podstawy otyłości i depresji Wśród biologicznych podstaw otyłości i depresji wskazuje się zaburzenia czynności osi podwzgórze – przysadka – nadnercza (hypothalamic-pituary-adreno­cortical axis – HPA) oraz nieprawidłowości ośrodkowego przekaźnictwa serotoninergicznego, noradrenergicznego i dopaminergicznego. Charakterystyka zaburzeń HPA w otyłości (zwłaszcza typu brzusznego) przypomina nieprawidłowości tej osi towarzyszące depresji atypowej (ale różni się od zaburzeń HPA w depresji melancholicznej). Hiperkortyzolemia wynikająca z nieprawidłowej czynności HPA miałaby odpowiadać – z jednej strony – za rozwój otyłości brzusznej, a z drugiej – podtrzymywać łańcuch patogenetyczny prowadzący do rozwoju U osób cierpiących na depresję zaobserwowano zwiększoną aktywność neuronów odpowiedzialnych za wydzielanie kortyko­liberyny (corticotropin-releasing hormone – CRH) i wazo­presyny argininowej (arginine vasopressin – AVP). Synergistyczne działanie tych hormonów stymuluje produkcję adrenokortykotropiny (adrenocorticotropic hormone – ACTH), która z kolei jest induktorem syntezy kortyzolu20. Charakterystyczna dla depresji przewlekła hiperkortyzolemia powoduje zwiększenie wewnątrzkomórkowego stężenia kompleksu kortyzolu z receptorem glikokortykosteroidowym (GKS-R), zakłócając procesy translacji RNA. Nadmierne stężenie kortyzolu wywiera wpływ supresyjny i toksyczny na neurony hipokampa (co jest przyczyną występowania typowych dla depresji zaburzeń uwagi i pamięci), a ponadto zmniejsza wrażliwość GKS-R w komórkach nerwowych osi limbiczno-­pod­wzgórzowo-przysadkowo­-nadnerczowej, prowadząc do jej nadaktywności i uruchomienia reakcji stresowej odpowiedzialnej za występowanie lęku i objawów depresji21. Inne zjawiska patofizjologiczne towarzyszące obu omawianym zaburzeniom to: zwiększone osoczowe stężenie leptyny, obecność markerów subklinicznego uogólnionego stanu zapalnego (np. zwiększone stężenie CRP) oraz nieprawidłowości gospodarki węglowodanowej i lipidowej. Te dwa ostatnie zaburzenia obejmują: insulinooporność, hipertriglicerydemię oraz zwiększenie objętości trzewnej tkanki tłuszczowej2. Działania niepożądane leków Kolejny punkt styczny pomiędzy depresją a otyłością stanowi leczenie farmakologiczne. Działaniem niepożądanym niektórych leków przeciwdepresyjnych może być zwiększenie masy ciała. Dotyczy to zwłaszcza TLPD (na skutek zwiększonego łaknienia węglowodanów i zmniejszenia intensywności metabolizmu22), maprotyliny, mianseryny i mirtazapiny. Działania takiego nie ma większość selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (selective serotonin reuptake inhibitors – SSRI), które mogą być stosowane w terapii otyłości. Klasycznym przykładem SSRI wykorzystywanego do tego celu jest fluoksetyna. Zgodnie z wynikami badania przeprowadzonego przez Goldsteina i wsp. stosowanie fluoksetyny w dawce 60 mg/d przez 20 tygodni powodowało istotne zmniejszenie masy ciała w porównaniu z placebo, ale efekt ten stopniowo wygasał i po 52 tygodniach różnica między analizowanymi substancjami była nieznamienna statystycznie22,23. Zgromadzone dane dotyczące innych SSRI sugerują, że fluwoksamina powoduje nieistotne statystycznie zmniejszenie masy ciała; sertralina może wywoływać umiarkowane zwiększenie masy ciała, a informacje na temat paroksetyny są niejednoznaczne (od nieznamiennego zmniejszania masy ciała do zwiększania masy ciała o 1–4 kg). Nasilone łaknienie węglowodanów obserwowane w czasie terapii citalopramem (zwłaszcza w jej początkowej fazie) może przyczyniać się do zwiększenia masy ciała. Spośród leków przeciwdepresyjnych o innych mechanizmach działania agomelatyna wydaje się nie wpływać na masę ciała (podobnie jak reboksetyna), zmniejszenie zaś masy ciała obserwuje się w trakcie terapii duloksetyną (co wynika z osłabienia łaknienia) i wenlafaksyną. IMAO (zwłaszcza fenelzyna) mogą powodować zwiększenie masy ciała, za co wydaje się odpowiadać nasilenie łaknienia związane ze zmniejszeniem glikemii. Tranylcypromina bardzo rzadko jest przyczyną zwiększenia masy ciała, a może przyczyniać się do jej zmniejszenia22. W badaniu przeprowadzonym przez Guelfiego i wsp. u 15% chorych na MDD przyjmujących moklobemid stwierdzono zwiększenie masy ciała, jednak efekt ten występował rzadziej niż u osób stosujących klomipraminę22,27. McElroy i wskazują (przywołując wyniki trzech badań przeprowadzonych metodą podwójnie ślepej próby24-26), że innym lekiem przeciwdepresyjnym mogącym znaleźć zastosowanie w leczeniu otyłości jest bupropion. W badaniu autorstwa Jain i wsp. stosowanie bupropionu SR w dawce 300 mg/d wraz z dietą redukcyjną prowadziło do utrzymania zmniejszonej masy ciała przez 48 tygodni26. Teoretycznym uzasadnieniem skuteczności niektórych leków przeciwdepresyjnych w terapii otyłości jest wzmożenie aktywności neuroprzekaźników zmniejszających łaknienie (anorexiogenic neurotransmitters). W przypadku SSRI takim neurotransmitterem byłaby serotonina; bupropion wpływałby na układ noradrenergiczny (oraz – być może – dopaminergiczny i serotoninergiczny), wenlafaksyna zaś – na układy: serotoninergiczny i noradrenergiczny2. Terapia Na koniec trzeba podkreślić, że oddziaływania psychoterapeutyczne, mające na celu poprawę samooceny, odzyskanie szacunku do siebie, wypracowanie strategii radzenia sobie ze stresem, określenie celów życiowych, poprawę relacji z innymi ludźmi, stanowią istotny element zarówno w leczeniu zaburzeń depresyjnych, jak i w kompleksowych programach terapii otyłości. Piśmiennictwo: 1. Kępiński A.: Melancholia. Wydawnictwo Literackie, Kraków 2001. 2. McElroy Kotwa R., Malhotra S. i wsp.: Are Mood Disorders and Obesity Related? A Review for the Mental Health Professional. J. Clin. Psychiat. 2004; 65: 634–651. 3. Mokdad Bowman Ford i wsp.: The continuing epidemics of obesity and diabetes in the United States. JAMA 2001; 286: 1195–1200. 4. Ogden Flegal Carroll i wsp.: Prevalence and trends in overweight among US children and adolescents 1999–2000. JAMA 2002; 288: 1728–1732. 5. Robins Regier (red.): Psychiatric Disorders in America: The Epidemiological Catchment Area Study. New York, NY: The Free Press 1991. 6. Kendler Eaves Walters i wsp.: The identification and validation of distinct depressive syndromes in a population-based sample of female twins. Arch. Gen. Psychiat. 1996; 53: 391–399. 7. Pine Cohen P., Brook J. i wsp.: Psychiatric symptoms in adolescence as predictors of obesity in early adulthood: a longitudinal study. Am. J. Public Health 1997; 97: 1303–1310. 8. Pine Goldstein Wolk S. i wsp.: The association between childhood depression and adulthood body mass index. Pediatrics 2001; 107: 1049–1056. 9. Britz B., Siegfried W., Ziegler A. i wsp.: Rates of psychiatric disorders in a clinical study group of adolescents with extreme obesity and in obese adolescent ascertained via a population based study. Int. J. Obesity 2000; 24: 1707–1714. 10. Carpenter Hasin Allison i wsp.: Relationships between obesity and DSM-IV major depressive disorders, suicide ideation, and suicide attempts: results from a general population study. Am. J. Public Health 2000; 90: 251–257. 11. Onyike Crum Lee i wsp.: Is obesity associated with major depression? Results from the Third National Health and Nutrition Examination Survey. Am. J. Epidemiol. 2003; 158: 1139–1147. 12. Roberts Kaplan Shema i wsp.: Are the obese at greater risk for depression? Am. J. Epidemiol. 2000; 152: 163–170. 13. Roberts Strawbridge Deleger S. i wsp.: Are the fat more jolly? Ann. Behavioral Med. 2002; 24: 169–180. 14. Roberts Deleger S., Strawbridge i wsp.: Prospective association between obesity and depression: evidence from the Alameda County Study. International Journal of Obesity and Related Metabolic Disorders 2003; 27: 514–521. 15. Angst J., Gamma A., Bennazzi F. i wsp.: Atypical depressive syndromes in varying definitions. Eur. Arch. Psychiat. Clin. Neuros. 2006; 256 (1): 44–54. 16. Smith Ghaemi Hypomania in clinical practice. Advances in Psychiatric Treatment 2006; 12: 110–120. 17. Hällström T., Noppa H.: Obesity in women in relation to mental illness, social factors and personality traits. J. Psychosom. Res. 1981; 25: 75–82. 18. DiPietroV, Anda Williamson i wsp.: Depressive symptoms and weight change in a national cohort of adults. Int. J. Obesity 1992; 16: 745–753. 19. Barefoot Heitmann Helms i wsp.: Symptoms of depression and changes in body weight from adolescence to mid-life. Int. J. Obesity 1998; 22: 688–694. 20. Boyer P.: Do anxiety and depression have a common pathophysiological mechanism? Acta Psychiat. Scand. (Suppl.) 2000; 102: 24–29. 21. Małyszczak V., Pawłowski T. (red.): Zespoły lękowo-depresyjne. Patogeneza, obraz kliniczny i leczenie. Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Wrocław 2007. 22. Bazire S.: Psychotropic drug directory 2009. The professionals’ poczet handbook and aide memoire. HealthComm UK Ltd, Aberdeen 2009. 23. Goldstein D., Rampey A., Enas G. i wsp.: Fluoxetine: a randomized clinical trial in the treatment of obesity. International Journal of Obesity and Related Metabolic Disorders 1994; 18: 129–135. 24. Gadde Parker Maner i wsp.: Bupropion for weight loss: an investigation of efficacy and tolerability in overweight and obese women. Obes. Res. 2001; 9: 544–551. 25. Anderson Greenway Fujioka K. i wsp.: Bupropion SR enhances weight loss: a 48-week double-blind, placebo-controlled trial. Obes. Res. 2002; 10: 633–641. 26. Jain Kaplan Gadde i wsp.: Bupropion SR vs placebo for weight loss in obese patients with depressive symptoms. Obes. Res. 2002; 10: 1049–1056. 27. Guelfi Payan C., Fermanian J. i wsp.: Moclobemide versus clomipramine in endogenous depression. A double-blind randomized clinical trial. Brit. J. Psychiat. 1992; 160: 519–524. 104 ppt Ten temat ma: Wyświetleń1 tys. Odpowiedzi85 Ocen na +-54 104 ppt ? poprzednie123456następne Re: przywileje dla ludzi otyłych Napisał(a): Gość - Niedziela, 22 marca 2015 (08:51) Bernardo ~fikiska Ile trzeba posiadać nadwagi, by zaliczać się do grona masz uproszczoną tabelę pokazująca wagę ciała w proporcji do wzrostu. Uproszczoną, bo w grę wchodzi tu także wiek i płeć. No, ale masz przecież internet, więc bez problemu znajdziesz w nim sobie co potrzebujesz, prawda? ZdjęcieNiezla tabela Berni,popieram choc troche nierealne by miec wage ok i nie wygladac jak anorektyk :-/ Wydaj sie ze moze powodem czemu jest tak duzo grubych ludzi moze byg glupie gadanie typu jest gruby = dobrze wyglada ! To jest przesad. Tak sie mowilo do 1945r o tucznikach na skupie :-) .Bo dzis dobrze wyglada ten co jest szczuply . Tak byc powinno ,wykorzeniac zabobony ! Re: przywileje dla ludzi otyłych Napisał(a): ~fikiska - Niedziela, 22 marca 2015 (11:15) Bernardo ~fikiska Ile trzeba posiadać nadwagi, by zaliczać się do grona masz uproszczoną tabelę pokazująca wagę ciała w proporcji do wzrostu. Uproszczoną, bo w grę wchodzi tu także wiek i płeć. No, ale masz przecież internet, więc bez problemu znajdziesz w nim sobie co potrzebujesz, prawda? ZdjęcieOprócz internetu są też kasiązeczki zdrowia które owa tabela posiadają. Nie o tabele pytałam tylko o przemyślenie szczupłych ludzi. Re: przywileje dla ludzi otyłych Napisał(a): Bernardo - Niedziela, 22 marca 2015 (14:52) ~fikiska Bernardo ~fikiska Ile trzeba posiadać nadwagi, by zaliczać się do grona masz uproszczoną tabelę pokazująca wagę ciała w proporcji do wzrostu. Uproszczoną, bo w grę wchodzi tu także wiek i płeć. No, ale masz przecież internet, więc bez problemu znajdziesz w nim sobie co potrzebujesz, prawda? ZdjęcieOprócz internetu są też kasiązeczki zdrowia które owa tabela posiadają. Nie o tabele pytałam tylko o przemyślenie szczupłych ludzi. Ja jestem człowiekiem szczupłym. Jakimi rodzaju przemyśleniami i na jaki dokładnie temat mam się z Tobą podzielić? Reklama Re: przywileje dla ludzi otyłych Napisał(a): Bernardo - Niedziela, 22 marca 2015 (14:57) czadochlam Bernardo ~fikiska Ile trzeba posiadać nadwagi, by zaliczać się do grona masz uproszczoną tabelę pokazująca wagę ciała w proporcji do wzrostu. Uproszczoną, bo w grę wchodzi tu także wiek i płeć. No, ale masz przecież internet, więc bez problemu znajdziesz w nim sobie co potrzebujesz, prawda? ZdjęcieNiezla tabela Berni,popieram choc troche nierealne by miec wage ok i nie wygladac jak anorektyk :-/ Wydaj sie ze moze powodem czemu jest tak duzo grubych ludzi moze byg glupie gadanie typu jest gruby = dobrze wyglada ! To jest przesad. Tak sie mowilo do 1945r o tucznikach na skupie :-) .Bo dzis dobrze wyglada ten co jest szczuply . Tak byc powinno ,wykorzeniac zabobony ! Zdaje się, że taki typ myślenia odchodzi w przeszłość, i tuczenie dzieci niczym gęsi czy świń na szczęście wychodzi z mody. Lecz z drugiej strony coraz głośniej i częściej przebąkuje się o zbytniej szczupłości promowanej w modzie i o chorobliwej chudości modelek. We Francji mają się tym ponoć zająć na poważnie, i laski o wzroście 175 cm ważące mniej niż 55 kilo nie będą promowane, a zamiast na wybieg będą odsyłane do lekarza. I w sumie dobrze, bo wypaczone, obłędne wskazywanie kobietom anoreksji jako kierunku, w którym powinny podążać, to nie tylko głupota i bzdura, ale także szkodnictwo! Re: przywileje dla ludzi otyłych Napisał(a): Gość - Niedziela, 22 marca 2015 (16:16) Bernardo czadochlam Bernardo ~fikiska Ile trzeba posiadać nadwagi, by zaliczać się do grona masz uproszczoną tabelę pokazująca wagę ciała w proporcji do wzrostu. Uproszczoną, bo w grę wchodzi tu także wiek i płeć. No, ale masz przecież internet, więc bez problemu znajdziesz w nim sobie co potrzebujesz, prawda? ZdjęcieNiezla tabela Berni,popieram choc troche nierealne by miec wage ok i nie wygladac jak anorektyk :-/ Wydaj sie ze moze powodem czemu jest tak duzo grubych ludzi moze byg glupie gadanie typu jest gruby = dobrze wyglada ! To jest przesad. Tak sie mowilo do 1945r o tucznikach na skupie :-) .Bo dzis dobrze wyglada ten co jest szczuply . Tak byc powinno ,wykorzeniac zabobony ! Zdaje się, że taki typ myślenia odchodzi w przeszłość, i tuczenie dzieci niczym gęsi czy świń na szczęście wychodzi z mody. Lecz z drugiej strony coraz głośniej i częściej przebąkuje się o zbytniej szczupłości promowanej w modzie i o chorobliwej chudości modelek. We Francji mają się tym ponoć zająć na poważnie, i laski o wzroście 175 cm ważące mniej niż 55 kilo nie będą promowane, a zamiast na wybieg będą odsyłane do lekarza. I w sumie dobrze, bo wypaczone, obłędne wskazywanie kobietom anoreksji jako kierunku, w którym powinny podążać, to nie tylko głupota i bzdura, ale także szkodnictwo!Ok Berni tylko ze widzisz z jednej strony do ludzi docieraja sprzeczne info np iles tam dzieci jest niedozywionych w szkole i na drugi dzien info 40% dzieci ma nadwage i otylosc no i jak tu nie zgoopiec ?? :-) Albo mam w rodzinie osobe kobiete ktora mowi mi , sama wazac 58 kg przy 160 cm wzrostu ze ....wazac 140 kg czy 96 kg mam uwaga ANOREKSJE ,dokladnie i smieszne ze ona w to wiezy ... Pytanie ,czy tacy ludzie sa tak gloopi czy podli czy..powinni ich leczyc i najlepiej sie od nich trzymac z daleka ? :-) Reklama Re: przywileje dla ludzi otyłych Napisał(a): Bernardo - Niedziela, 22 marca 2015 (16:57) czadochlam Ok Berni tylko ze widzisz z jednej strony do ludzi docieraja sprzeczne info np iles tam dzieci jest niedozywionych w szkole i na drugi dzien info 40% dzieci ma nadwage i otylosc no i jak tu nie zgoopiec ?? :-) Albo mam w rodzinie osobe kobiete ktora mowi mi , sama wazac 58 kg przy 160 cm wzrostu ze ....wazac 140 kg czy 96 kg mam uwaga ANOREKSJE ,dokladnie i smieszne ze ona w to wiezy ... Pytanie ,czy tacy ludzie sa tak gloopi czy podli czy..powinni ich leczyc i najlepiej sie od nich trzymac z daleka ? :-) Masz rację, że w dzisiejszym świecie panuje totalny chaos, na co podałeś bardzo dobre przykłady! Faktycznie z jednej strony stale nas informują o mnogości dzieci niedożywionych, zaraz potem podając informację o galopującej dziecięcej otyłości! :)) Chyba najważniejsze, to nie dać się zwariować. Patrzeć, widzieć i rozumieć. Nie krzywdzić siebie, i tych, którzy są od nas zależni. I NIE ŻREĆ TYLE, bo w największej licznie przypadków otyłość to nasz własny wybór, a raczej konsekwencja naszych żywieniowych wyborów. Re: przywileje dla ludzi otyłych Napisał(a): ~fikiska - Niedziela, 22 marca 2015 (17:10) Bernardo ~fikiska Bernardo ~fikiska Ile trzeba posiadać nadwagi, by zaliczać się do grona masz uproszczoną tabelę pokazująca wagę ciała w proporcji do wzrostu. Uproszczoną, bo w grę wchodzi tu także wiek i płeć. No, ale masz przecież internet, więc bez problemu znajdziesz w nim sobie co potrzebujesz, prawda? ZdjęcieOprócz internetu są też kasiązeczki zdrowia które owa tabela posiadają. Nie o tabele pytałam tylko o przemyślenie szczupłych ludzi. Ja jestem człowiekiem szczupłym. Jakimi rodzaju przemyśleniami i na jaki dokładnie temat mam się z Tobą podzielić?Nie chce zbytnio w temacie o tabelach się wymądrzać, ale czy ustalając owe, braan jest genetyka, budowa kości itp. Reklama Re: przywileje dla ludzi otyłych Napisał(a): Bernardo - Niedziela, 22 marca 2015 (17:15) ~fikiska Nie chce zbytnio w temacie o tabelach się wymądrzać, ale czy ustalając owe, braan jest genetyka, budowa kości w tym wątku tabelka to maxymalne uproszczenie. Oczywiście względy genetyczne i anatomiczne, a także płciowe, wiekowe i inne mają tu znaczenie, a ludzi nie da się tak łatwo zaszufladkować i wrzucić do określonych pojemników ze stosownym napisem. Jednak otyłość od anoreksji generalnie da się rozróżnić, a takie tabelki to wskazówka jakie parametry mniej-więcej trzeba brać pod uwagę. Re: przywileje dla ludzi otyłych Napisał(a): Gość - Niedziela, 22 marca 2015 (17:22) ~fikiska Bernardo ~fikiska Bernardo ~fikiska Ile trzeba posiadać nadwagi, by zaliczać się do grona masz uproszczoną tabelę pokazująca wagę ciała w proporcji do wzrostu. Uproszczoną, bo w grę wchodzi tu także wiek i płeć. No, ale masz przecież internet, więc bez problemu znajdziesz w nim sobie co potrzebujesz, prawda? ZdjęcieOprócz internetu są też kasiązeczki zdrowia które owa tabela posiadają. Nie o tabele pytałam tylko o przemyślenie szczupłych ludzi. Ja jestem człowiekiem szczupłym. Jakimi rodzaju przemyśleniami i na jaki dokładnie temat mam się z Tobą podzielić?Nie chce zbytnio w temacie o tabelach się wymądrzać, ale czy ustalając owe, braan jest genetyka, budowa kości ja mam pytanie moze troche nie w temacie....czy dla Was kobiety gruby otyly facet jest odpychajacy jak jak otyla kobieta dla nas facetow ? W sumie to troche sie domyslam odpowiedzi ale wole prosto z mostu prawde nawet jak zaboli ,mocno, :-) Re: przywileje dla ludzi otyłych Napisał(a): Bernardo - Niedziela, 22 marca 2015 (17:30) czadochlam A ja mam pytanie moze troche nie w temacie....czy dla Was kobiety gruby otyly facet jest odpychajacy jak jak otyla kobieta dla nas facetow ? W sumie to troche sie domyslam odpowiedzi ale wole prosto z mostu prawde nawet jak zaboli ,mocno, :-) Przyznaj się, że bardziej liczysz na grzeczność, niż na szczerość. :-) Każda potwora znajdzie swego amatora. I na serio istnieją ludzie, którzy uwielbiają zasuszone patyczaki, a także tacy, których pociągają rozmiary XXL, XXXL, a nawet XXXXXXL! :-) Re: przywileje dla ludzi otyłych Napisał(a): ~fikiska - Niedziela, 22 marca 2015 (17:33) czadochlam ~fikiska Bernardo ~fikiska Bernardo ~fikiska Ile trzeba posiadać nadwagi, by zaliczać się do grona masz uproszczoną tabelę pokazująca wagę ciała w proporcji do wzrostu. Uproszczoną, bo w grę wchodzi tu także wiek i płeć. No, ale masz przecież internet, więc bez problemu znajdziesz w nim sobie co potrzebujesz, prawda? ZdjęcieOprócz internetu są też kasiązeczki zdrowia które owa tabela posiadają. Nie o tabele pytałam tylko o przemyślenie szczupłych ludzi. Ja jestem człowiekiem szczupłym. Jakimi rodzaju przemyśleniami i na jaki dokładnie temat mam się z Tobą podzielić?Nie chce zbytnio w temacie o tabelach się wymądrzać, ale czy ustalając owe, braan jest genetyka, budowa kości ja mam pytanie moze troche nie w temacie....czy dla Was kobiety gruby otyly facet jest odpychajacy jak jak otyla kobieta dla nas facetow ? W sumie to troche sie domyslam odpowiedzi ale wole prosto z mostu prawde nawet jak zaboli ,mocno, :-) Na to pytanie powinieneś zalożyć oddzielny wątek, iż nie "występuje" w imieniu kobiet. Zadałam wczesniej pytanie, na które w odpowiedzi dostałam tabele. ... a jak to widzi "społeczeństwo", nie podpierające sie tabelami. Dla mnie otyłość to osoba przkraczająca z dobre 40 kg...dysząca, sapiąca, ze spowolnionymi ruchami- nie mylic z osobami chorymi na serce. ruche Re: przywileje dla ludzi otyłych Napisał(a): ~Gość - Niedziela, 22 marca 2015 (17:36) czadochlam czy dla Was kobiety gruby otyly facet jest odpychajacy jak jak otyla kobieta dla nas facetow ?Jakich q.. nas? Pisz za siebie! Re: przywileje dla ludzi otyłych Napisał(a): ~fikiska - Niedziela, 22 marca 2015 (17:37) Bernardo czadochlam A ja mam pytanie moze troche nie w temacie....czy dla Was kobiety gruby otyly facet jest odpychajacy jak jak otyla kobieta dla nas facetow ? W sumie to troche sie domyslam odpowiedzi ale wole prosto z mostu prawde nawet jak zaboli ,mocno, :-) Przyznaj się, że bardziej liczysz na grzeczność, niż na szczerość. :-) Każda potwora znajdzie swego amatora. I na serio istnieją ludzie, którzy uwielbiają zasuszone patyczaki, a także tacy, których pociągają rozmiary XXL, XXXL, a nawet XXXXXXL! :-)No super, dla niektórych XL - to już otyla osoba. Re: przywileje dla ludzi otyłych Napisał(a): Bernardo - Niedziela, 22 marca 2015 (17:45) ~fikiska Bernardo czadochlam A ja mam pytanie moze troche nie w temacie....czy dla Was kobiety gruby otyly facet jest odpychajacy jak jak otyla kobieta dla nas facetow ? W sumie to troche sie domyslam odpowiedzi ale wole prosto z mostu prawde nawet jak zaboli ,mocno, :-) Przyznaj się, że bardziej liczysz na grzeczność, niż na szczerość. :-) Każda potwora znajdzie swego amatora. I na serio istnieją ludzie, którzy uwielbiają zasuszone patyczaki, a także tacy, których pociągają rozmiary XXL, XXXL, a nawet XXXXXXL! :-)No super, dla niektórych XL - to już otyla osoba. Była tu mowa o rozmiarze XXL, a nie o XL. Osoby wysokie, proporcjonalnie zbudowane, noszą ubrania o rozmiarze XL i wcale nie są otyłe. Re: przywileje dla ludzi otyłych Napisał(a): ~fikiska - Niedziela, 22 marca 2015 (17:46) ~fikiska czadochlam ~fikiska Bernardo ~fikiska Bernardo ~fikiska Ile trzeba posiadać nadwagi, by zaliczać się do grona masz uproszczoną tabelę pokazująca wagę ciała w proporcji do wzrostu. Uproszczoną, bo w grę wchodzi tu także wiek i płeć. No, ale masz przecież internet, więc bez problemu znajdziesz w nim sobie co potrzebujesz, prawda? ZdjęcieOprócz internetu są też kasiązeczki zdrowia które owa tabela posiadają. Nie o tabele pytałam tylko o przemyślenie szczupłych ludzi. Ja jestem człowiekiem szczupłym. Jakimi rodzaju przemyśleniami i na jaki dokładnie temat mam się z Tobą podzielić?Nie chce zbytnio w temacie o tabelach się wymądrzać, ale czy ustalając owe, braan jest genetyka, budowa kości ja mam pytanie moze troche nie w temacie....czy dla Was kobiety gruby otyly facet jest odpychajacy jak jak otyla kobieta dla nas facetow ? W sumie to troche sie domyslam odpowiedzi ale wole prosto z mostu prawde nawet jak zaboli ,mocno, :-) Na to pytanie powinieneś zalożyć oddzielny wątek, iż nie "występuje" w imieniu kobiet. Zadałam wczesniej pytanie, na które w odpowiedzi dostałam tabele. ... a jak to widzi "społeczeństwo", nie podpierające sie tabelami. Dla mnie otyłość to osoba przkraczająca z dobre 40 kg...dysząca, sapiąca, ze spowolnionymi ruchami- nie mylic z osobami chorymi na serce. wdarl sie jakis analfabetyzm, poprawia nie to co powinien. « Wróć do tematów poprzednie123456następne

forum dla ludzi otyłych